Եկեղեցու հետ կապված վերջին զարգացումները՝ թե՛ Հիսուս Քրիստոսի արձանի թեմայով Մայր Աթոռ-Գագիկ Ծառուկյան բանավեճը, թե՛ վերջին կարգալուծության դեպքերը, վերստին օրակարգ են բերում առաքելական եկեղեցում բարեփոխումներ իրականացնելու անհրաժեշտության հարցը։ Եթե այս հարցին նայենք պատմական տեսանկյունից, ապա առնվազն 19-րդ դարի վերջից սկսած՝ այս հարցն արդիական է, ու նաեւ սրա մասին շատ է խոսվել հենց եկեղեցականների կողմից։ Եկեղեցական կամ ազգային առանձին գործիչներ ներկայացրել են եկեղեցական բարեփոխումների իրենց ծրագրերն ու առաջարկները կամ առնվազն փորձել են շարադրել իրենց տեսլականը թեմայի առնչությամբ։
Եթե Հայաստանում, օրինակ, աստվածամերժության տասնամյակները չլինեին, գուցե այն խնդիրները, որոնք ժամանակ առ ժամանակ ասպարեզ են գալիս առաքելական եկեղեցու հետ կապված, արդեն լուծված լինեին․ չէ՞ որ խնդիրները, որոնք այսօր բարձրանում են եկեղեցու հայաստանյան հատվածում, սփյուռքում դժվարությամբ կարելի է ընկալել․ օրինակ, ամերիկյան կամ եվրոպական որեւէ երկրում գտնվող առաքելական եկեղեցու թեմում հոգեւորականի ապրուստի հարցը վաղուց է լուծված, եւ աշխատակիցները ստանում են յուրաքանչյուր եկեղեցական թեմում տվյալ երկրում սահմանված նվազագույն աշխատավարձային դրույքաչափերը, ներառյալ՝ եկեղեցականները։ Սա, ինչ խոսք, կարեւոր հանգամանք է, քանի որ եկեղեցականներն իրավական առումով պաշտպանված են եւ սոցիալական երաշխիքներ ունեն, մի բան, որ Հայաստանում, առավել եւս՝ Արցախում գործող հոգեւորականները չունեն։
